Bugün, bundan 124 yıl önce 8 Kasım 1895 tarihinde Alman fizikçi Prof. Dr. Wilhelm Conrad Roentgen x-ışınlarını keşfettiği ve insanlığın hizmetine sunduğu çok anlamlı bir gün.
Bugün radyoloji biliminin doğduğu gün. Radyoloji, radyasyonun, hastalıkların tanı ve tedavisinde kullanımı ve bu amaçla geliştirilen teknik ve yöntemleri konu alan bilim dalının adıdır.
Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin sağlıklı yaşam kalitesini artırdığı kuşkusuzdur. Ancak; teknolojik gelişmelerin birçok yararı yanında, bazı olumsuz etkileri de olduğu bilinmektedir. Radyasyon, tıpta teşhis ve tedavi amacıyla kullanılmaktadır. Ancak, tıpta radyasyon uygulaması hiçbir alternatif kalmadığı durumda ve kesinlikle hekim kararıyla yapılmalıdır. Herhangi bir hastalıkta röntgen ve tomografi çekilmesi konusunda doktorlara baskı yapan hastalara sıkça rastlanmaktadır. Teşhis ve tedavi amacıyla röntgen, anjiyografi veya tomografi çektirilmesiyle alınacak radyasyon dozu nedeniyle hekimin fayda-zarar değerlendirmesi yaparak hasta lehine fayda sağlayacağı karar doğrultusunda alınması gerekir.
Hiçbir duyu organımızla hissedilmeyen, ancak özel olarak üretilmiş dedektörler ile tespit edilebilen radyasyon özel korunma önlemleri alınmadığı takdirde maruz kalındığında vücutta ölüme kadar varabilen ciddi etkiler yaratabilmektedir. Radyasyon yanıkları, katarak, kısırlık, kanser ve genetik bozuklukları gibi sonuçlara maruz kalmamak için doktorlar röntgen istemedikleri sürece hastalar bu konuda ısrarcı olmamalıdırlar.
RADYOLOJİ ÇALIŞANLARI SORUNLARINA ÇÖZÜM BEKLİYOR
Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan bir araştırmaya göre radyoloji tetkiklerinin %20’sinin standartlara uygun olmaması nedeniyle tekrar edildiği ortaya çıktı. Yine başka bir araştırmaya göre radyoloji işlemi nedeniyle oluşan kanserin, tüm kanserlerin içinde %2’sini oluşturduğu, bu nedenlerle radyoloji çalışanlarının büyük risk altında olduğu anlaşılmıştır.
Avrupa Birliği ülkeleriyle kıyaslandığında Türkiye’de radyoloji çalışanlarının kansere yakalanma riskinin Avrupa Birliği ülkelerinde çalışanlardan kat kat fazla olduğu görülüyor. Nitekim ülkemizdeki radyoloji çalışanları AB ülkelerinde çalışanlardan daha fazla mesai yapıyor. Sağlıksız ve ağır çalışma koşulları da dikkate alındığında ülkemizde çalışan radyoloji teknisyen ve hekimlerinin emekli olmadan kansere yakalanma riskleri çok fazla.
Radyoloji mesleği ağır ve tehlikeli meslek sınıfındadır. Meslekle ilgili çalışma usul ve esasları yönerge, yönetmelik ve yasa çerçevesinde belirlenmiş olmasına rağmen uygulamada bunlara dikkat edilmemektedir. Uygulamaya baktığımız zaman radyoloji birimlerinin özelleştirilmesi suretiyle taşeronlar eliyle yürütüldüğü, kuralsız çalışıldığı, güvenlik önlemlerine dikkat edilmediği, ehliyetsiz elemanların çalıştırıldığı, sosyal ve özlük haklarının yetersiz olduğu, tüm bu olumsuzlukların sonucunda radyasyon çalışanlarının aşırı yorgunluk, hastalık kapma riski, mobbing ve çalışma usul ve esaslarının yeterince uygulanmaması, devletten beklentilerin karşılanmaması vs. nedenler yüzünden moral ve motivasyonlarının bozulduğu, iş verimini düşüren etmenlerle karşı karşıya kalarak çalıştıkları görülmektedir.
Radyoloji çalışanlarının sağlığıyla oynanıyor. Sonra da onlardan hizmet bekleniyor. Çalışma süresi yükseltilip iş yükü artırılan, sağlıksız koşullarda hizmet vermeye zorlanan radyoloji çalışanlarının bu şekilde hizmet verebilmesi mümkün değildir. Radyoloji çalışanlarının meslek hastalığına yakalanma riski çok fazla. Kanser hastalıkları artış gösteriyor. Meslek hastalığı riski en fazla olan radyoloji, radyoterapi, nükleer tıp vb gibi teşhis ve tedavi amaçlı birimlerde riskin en aza indirilmesi için ciddi önlemler alınmalıdır. Radyoloji ünitelerini, “Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği” çerçevesinde ele alarak hizmet vermesi sağlanmalıdır. Cihaz modernizasyonunun sağlanması, uygun havalandırma ve izolasyonu ile birlikte yeterli fiziki çalışma koşulları oluşturularak sağlıklı hizmet verebilmesi sağlanmalıdır.
Bu olumsuzlukların bir an önce giderilmesini talep ediyoruz. Bu vesileyle tüm radyoloji çalışanlarının 8 Kasım Dünya Radyoloji Günü’nü kutluyoruz.
Türkiye Sağlık İşçileri Sendikası olarak temennimiz, önümüzdeki yıllarda kutlanacak olan Dünya Radyoloji Günlerinde bu olumsuzluklardan hiç bahsetmeyelim. Hem radyoloji çalışanlarının hem de hastaların güvenli bir ortama kavuşturulmaları sağlanmış olsun.
8 Kasım Dünya Radyoloji günü kutlu olsun.